Este último mes de marzo publicouse o Informe Anual de Amnistía Internacional 2022-2023 sobre a situación dos dereitos humanos e a vulneración dos mesmos no mundo. Este informe destaca a máis que preocupante invasión de Ucraína, que comezou hai máis dun ano, en febreiro de 2022. Así, en cuestión de meses, quedaron arrasadas infraestruturas civís, […]
Este último mes de marzo publicouse o Informe Anual de Amnistía Internacional 2022-2023 sobre a situación dos dereitos humanos e a vulneración dos mesmos no mundo.
Este informe destaca a máis que preocupante invasión de Ucraína, que comezou hai máis dun ano, en febreiro de 2022. Así, en cuestión de meses, quedaron arrasadas infraestruturas civís, morreron miles de persoas e moitas máis resultaron feridas. As accións de Rusia aceleraron unha crise enerxética mundial e contribuíron a debilitar os sistemas de produción e distribución de alimentos, o que deu paso a unha crise alimentaria global que segue afectando de forma desproporcionada ás nacións máis pobres e ás persoas racializadas. Con respecto a este e outros conflitos a nivel mundial, o director de AI España, Esteban Beltrán e o propio documento destacan e deploran a existencia dunha dobre rapadoira en materia de dereitos humanos.
Así, a resposta ante a invasión ucraína foi rápida e eficaz, impoñendo os Estados occidentais sancións económicas a Moscova e enviando apoio militar a Kiev. Ademais, a Corte Penal Internacional abriu unha investigación sobre os posibles crimes de guerra cometidos en Ucraína e a Asemblea Xeral da ONU votou a favor de condenar a invasión rusa e cualificala como acto de agresión. Esta iniciativa firme, por máis que ben recibida, contrasta marcadamente coa resposta que se deu en episodios anteriores de violacións masivas de dereitos humanos cometidas por Rusia e outros países, así como coa lamentable resposta que se está dando a conflitos como os de Etiopía, Myanmar e Iemen. De aí esta idea fundamental de dobre rapadoira evidenciada no informe deste ano.
Por outra banda, o documento salienta o aumento do número de conflitos a nivel global e o seu carácter cada vez máis letal. Así, a guerra de Etiopía recruouse en 2022 e, segundo algunhas estimacións, levou centos de miles de vidas, o que a convertía nun dos conflitos máis letais da historia recente. Con todo, gran parte dese masacre non saíu á luz, ao executarse nunha campaña de limpeza étnica practicamente invisible contra a poboación tigriana de Tigré occidental.
No concernente ao Estado de Israel, 2022 foi un dos anos máis mortíferos desde 2006 para a poboación palestina da Cisxordania ocupada. E é que as forzas israelís mataron polo menos a 151 persoas palestinas, incluídas decenas de nenos e nenas. As autoridades israelís continuaron obrigando a persoas palestinas a abandonar os seus fogares, e o goberno está a poñer en marcha plans para ampliar drasticamente os asentamentos ilegais en toda Cisxordania. En lugar de esixir o fin do sistema de apartheid israelí, moitos gobernos occidentais optaron por atacar a quen o denunciaba.
Por outra banda, as forzas armadas de Myanmar castigaron sistematicamente a poboación civil karen e karenni do país, o que ocasionou centos de mortes e o desprazamento de polo menos 150.000 persoas. Tamén a poboación de Haití, Malí, Venezuela, Iemen e moitos outros lugares sufriu o azoute de conflitos armados ou violencia sistémica e as consecuentes violacións de dereitos humanos.
Con respecto á situación climática, Amnistía Internacional subliña que as inundacións, as secas, as ondas de calor e os incendios provocaron mortes, perdas de vivendas e medios de subsistencia, e unha crecente inseguridade alimentaria. Ademais, os Estados negáronse a atallar o impulsor principal do quecemento global: a produción e o uso de combustibles fósiles, como o amosa a falta de resolución e medidas tras a 27 Conferencia da ONU sobre o Cambio Climático (COP27) este ano en Exipto. Pola contra, as seis maiores empresas petroleiras do mundo occidental obtiveron en 2022 uns beneficios brutos récord de máis de 200.000 millóns de dólares estadounidenses.
Por último, o informe destaca a deterioración na protección dos dereitos humanos en certos Estados, como é o caso de Brasil, Canadá, Suecia, Tanzania ou Vietnam. Ademais, cabe subliñar a vulneración dos dereitos fundamentais das mulleres en países como Afganistán, dominado actualmente polos talibáns, ou mesmo Estados Unidos, cuxa Corte Suprema anulou este ano a garantía constitucional de acceso ao aborto. Outro claro exemplo de vulneración sistemática e asasina dos dereitos das mulleres é Irán, onde a «policía da moral» asasinou a Mahsa Amini en 2022 por levar mal colocado o seu hiyab.
Igualmente, a erosión das nosas liberdades de manifestación e expresión adquiriu dimensións de auténtico derrube. Por exemplo en Rusia denunciáronse xudicialmente e clausuraron medios de comunicación polo mero feito de mencionar a guerra de Ucraína. Encarcerouse a xornalistas en Afganistán, Etiopía, Myanmar, Rusia e decenas de países máis en todo o mundo.
En conclusión, cando se cumpren 75 anos da Declaración Universal de Dereitos Humanos, Amnistía Internacional insiste en que un sistema internacional baseado en normas debe fundamentarse nos dereitos humanos e aplicarse a todas as persoas en todas partes. Non esperemos a que o mundo arda de novo para vivir realmente de acordo cos principios e liberdades que tantos millóns de vidas custaron. O ano 2023 ha de constituír un punto decisivo para a defensa dos dereitos humanos. Calquera ambición menor por parte dos dirixentes mundiais sería unha traizón capaz de precipitar o mundo ao abismo.
Fontes :
- «El estado de los derechos humanos en el mundo», Público : https://blogs.publico.es/otrasmiradas/70317/el-estado-de-los-derechos-humanos-en-el-mundo/
- «La respuesta a la invasión rusa de Ucrania pone en evidencia la incapacidad del sistema internacional para responder a las crisis globales», Amnistía Internacional España: https://www.es.amnesty.org/en-que-estamos/noticias/noticia/articulo/la-respuesta-a-la-invasion-rusa-de-ucrania-pone-en-evidencia-la-incapacidad-del-sistema-internacional-para-responder-a-las-crisis-globales/
- «15 fotografías para contar el dolor (y la esperanza) del mundo», El Diario : https://www.eldiario.es/amnistiaespana/15-fotografias-contar-dolor-esperanza-mundo_132_10073268.html
